BIELICKI STANISŁAW, pianista, krytyk muzyczny, pedagog
< Poprzednie | Następne > |
STANISŁAW BIELICKI (21 I 1900 Księży Młyn – Pfaffendorf, obecnie dzielnica Łodzi – 5 IV 1974 Gdańsk), pianista, pedagog, krytyk muzyczny, wykładowca Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Gdańsku. Syn inżyniera mechanika Stanisława (1870–1910) i Julii z domu Mikulicz-Radeckiej (1874–1959).
Zainteresowania muzyczne wyniósł z rodzinnego domu. Matka grała na fortepianie, siostra ojca Laura Bielicka była uczennica pianisty Aleksandra Michałowskiego. W 1913, po śmierci ojca, zamieszkał z rodziną w Warszawie. Naukę gry na fortepianie kontynuował w latach 1914–1916 u Antoniego Sygietyńskiego w Warszawskim Instytucie Muzycznym. Od 1916 do 1921 pobierał prywatne lekcje gry u pianisty Zbigniewa Drzewieckiego. W 1918 został absolwentem Gimnazjum Filologicznego im. Zygmunta Wielkopolskiego w Warszawie. Po odbyciu służby wojskowej w latach 1919–1921 kontynuował studia muzyczne u Zbigniewa Drzewieckiego w Warszawskim Konserwatorium Muzycznym. Studiował jednocześnie prawo na Uniwersytecie Warszawskim. Dyplom wirtuozowski z fortepianu uzyskał w 1926, natomiast studia prawnicze porzucił. W 1928 wyjechał do Paryża w celu dalszego doskonalenia umiejętności pianistycznych. Tam też rozpoczął własną działalność koncertową.
Po powrocie w 1929 do Polski i zawarciu związku małżeńskiego przeniósł się do Katowic, gdzie do 1939 prowadził klasę fortepianu w Śląskim Konserwatorium Muzycznym. W miesiącach letnich 1931 i 1932 brał udział w pianistycznych kursach mistrzowskich u Ignacego Paderewskiego w Riond Bosson pod Morges (Szwajcaria).
Podczas II wojny światowej mieszkał w Skierniewicach, gdzie udzielał prywatnych lekcji gry na fortepianie, w miarę możliwości kontynuował działalność popularyzatorską i organizował koncerty, zwłaszcza ze swoim udziałem. Występował podczas tajnych koncertów także w Warszawie. Był członkiem podziemnej organizacji „Miecz i Pług” (1940–1942) oraz wywiadowcą III Dywizji Korpusu Służby Bezpieczeństwa Armii Krajowej (AK) (1942–1945). M.in. dla organizacji „Miecz i Pług” komponował pieśni patriotyczne (np. Hymn i Marsz).
W Gdańsku od 15 V 1945, zamieszkał w domu przy ul. Mściwoja II. 1 VIII 1945 ze Skierniewic przyjechała jego żona z dziećmi. Już 18 VI 1945 wystąpił (obok śpiewaczki Barbary Iglikowskiej i śpiewaków Stanisława Pendo oraz Zbigniewa Platta) na pierwszym powojennym koncercie gdańskim, wykonał utwory Fryderyka Chopina. Pracował jako kustosz w Muzeum Miejskim, do jego głównych obowiązków należało poszukiwanie zaginionych eksponatów, zabezpieczanie gmachu i zachowanych zbiorów. Jednocześnie współorganizował powojenne gdańskie szkolnictwo muzyczne. Stanął na czele powołanego przez Władysława Walentynowicza Gdańskiego Instytutu Muzycznego z siedzibą w Sopocie przy ul. Westerplatte 16 (zob. Zespół Szkół Muzycznych, Muzyka. Po 1945), również w nim uczył. Przyczynił się do powstania Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej (PWSM) w Sopocie (następnie w Gdańsku), w której w latach 1948–1973 prowadził klasę fortepianu. Uczył także w średnich szkołach muzycznych w Gdyni-Orłowie, Sopocie i Gdańsku-Wrzeszczu.
Prowadził szeroko zakrojoną działalność popularyzatorską, szerzył wiedzę głównie o polskiej kulturze muzycznej jako prelegent oraz wykonawca, udzielał się w popularyzatorskich akademiach, wieczorach muzycznych, audycjach szkolnych, wszelkich wydarzeniach o charakterze artystycznym organizowanych przez stowarzyszenia społeczno-kulturalne, dając pianistyczne recitale (zwłaszcza z muzyką polską w programach). Uprawiał krytykę muzyczną pisząc do kwartalnika „Muzyka Polska” pod pseudonimem Herbert Krzok, publikował także w „Śląskich Wiadomościach Muzycznych” oraz w „Dzienniku Bałtyckim”. Występował z recitalami fortepianowymi na estradach Wybrzeża, Olsztyna, Szczecina i Bydgoszczy. Uchodził za świetnego interpretatora muzyki Fryderyka Chopina. Od 1965 na emeryturze, nadal prowadził zajęcia w PWSM.
Interesował się malarstwem i rysunkiem oraz wybranymi zagadnieniami z zakresu historii polskiej, zwłaszcza od czasów stanisławowskich do powstania listopadowego, heraldyką i filatelistyką. Zachowały się projekty ekslibrisów jego autorstwa. Odznaczony został Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski; Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari oraz Medalem Wojska.
Żonaty był z Magdaleną z domu Zaleską (1 XI 1903 – 27 IV 1974). Ojciec Włodzimierza Wowo Bielickiego i Elżbiety Sokolnickiej, pianistki, nauczycielki gry na fortepianie w trójmiejskich szkołach muzycznych. Pochowany wraz z żoną na Cmentarzu Komunalnym w Gdańsku-Oliwie.
Bibliografia:
Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku 1947–1997. Księga Jubileuszowa, red. Janusz Krassowski, Gdańsk 1997, s. 139.
Bielicki Stanisław, w: Leksykon polskich muzyków pedagogów urodzonych po 31 grudnia 1870 roku, red. Katarzyna Janczewska-Sołomko, Kraków 2008, s. 23.
Dybowski Stanisław, Słownik pianistów polskich, Warszawa 2003, s. 75–78.
Krassowski Janusz, Stanisław Bielicki 1900–1974, „Ruch Muzyczny” 1979, nr 15, s. 18–19.