ORLINKI
< Poprzednie | Następne > |
ORLINKI (na niektórych mapach także: Orle) (Wordel), obecnie dzielnicy Gdańska, Wyspy Sobieszewskiej ( administracyjny podział), między drogą z Sobieszewa do Świbna a plażą, 3 km na wschód od Sobieszewa. Wymienione w 1292 w nadaniu księcia Mściwoja II dla cystersów pelplińskich jako locum… qui Worla nuncupatur; leżały wówczas nad rzeką Wąską (Enge Water), stanowiącą granicę posiadłości zakonu krzyżackiego na Mierzei Wiślanej. W 1400 Wurle, w 1623 Worle, 1626 Wordel, 1733 (w dokumencie króla polskiego Stanisława Leszczyńskiego) jako Worle.
Od 1454 należały do miasta Gdańska, wypuszczane w dzierżawę, m.in. w XVI–XVII wieku (wraz z Komarami) w posiadaniu gdańskiej rodziny Wider (Wieder), w latach 1732–1755 dwór pozostawał w ręku kupca Abrahama Muhla. Od 1793 w granicach Królestwa Prus; liczyły wówczas 125 mieszkańców i 28 gospodarstw; w latach 1807–1813 w granicach I Wolnego Miasta Gdańska (WMG). W 1819 było tu 10 gospodarstw, w 1886 13 gospodarstw, mieszkający tu ewangelicy (w 1868 było ich 79) należeli do parafii w Sobieszewie, katolicy mieli kościół parafialny w Fürstenwerder (Żuławki). Od 1920 w granicach II WMG, zamieszkiwało 119 osób. Po 1925 powstał tu dom – prewentorium dla dzieci chorych na gruźlicę, sąsiedni budynek powstały po 1933 mieścił centrum szkoleniowe gdańskiego NSDAP (z wystrojem malarskim autorstwa Brunona Paetscha), w okresie 1940–1945 szpital wojskowy. Po 1945 – do września 1993 ośrodek Funduszu Wczasów Pracowniczych „Mewa”, od 2010 w posiadaniu zakonu franciszkanów. Obok w latach 1933–1945, przy szosie Sobieszewo–Świbno, w istniejącym i obecnie modrzewiowym dworku ( Forsterówka) mieściła się letnia rezydencja gauleitera Alberta Forstera.
Od czerwca 1945 w składzie Gminy Śpiewowo (obecne Świbno) jako część sołectwa Szczekanowo (obecne Komary). Obecna nazwa od 1947; w 1950 mieszkało tu 114 osob. 1 I 1973 włączone w granice administracyjne Gdańska. W przeszłości wieś rybacka, obecnie kąpielisko i letnisko; ośrodki wczasowe (m.in. zbudowane w latach 70. XX wieku Bałtyckie Centrum Spotkań Młodzieży). Na wschód od Orlinek znajduje się leśne wzniesienie Orla Góra (32 m n.p.m.).
<