RACKI LEONARD, przedstawiciel gdańskiej Polonii
| < Poprzednie | Następne > |
LEONARD FRANCISZEK RACKI (23 III 1898 Grudziądz – 17 X 1977 Republika Federalna Niemiec) kolejarz, introligator, przedstawiciel gdańskiej Polonii. Syn mistrza kowalskiego Jana Rackiego (8 IV 1867 Majewo koło Gniewa – 1916 Gdańsk) i Marianny z domu Szmergalskiej (11 IX 1869 Ostrowite koło Gniewa – 1926 Gdańsk). Brat m.in. Moniki (ur. 21 IV 1890 Jeleń Szlachecki koło Gniewa), Marty (ur. 1 VII 1891 Grabowo koło Starogardu Gdańskiego), Józefa (ur. 28 VII 1893 Bobowo koło Starogardu Gdańskiego), Aleksandra (14 X 1903 Grudziądz – 5 X 1939 Gdańsk-Zaspa), Alfonsa (14 IV 1908 Grudziądz – 5 IX 1944 Francja) oraz Feliksa (1 X 1909 – 11 VI 1966).
W latach 1916–1919 pełnił służbę jako bombardier ((artyleryjski odpowiednik Obergefreitra) w wojsku niemieckim, w 1918 został ciężko ranny. Od 7 IV 1920 w służbie Polskich Kolei Państwowych (PKP) jako pracownik umysłowy dziennie płatny. Od 1 X 1933 był zatrudniony jako siła biurowa w Ekspedycji Kolejowej Gdańsk Południe i od 15 XI 1938 na stacji Gdańsk Kolonia jako kasjer biletowy. Należał do Gminy Polskiej Związku Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku, Ligi Morskiej i Kolonialnej, Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, Rodziny Kolejowej, Towarzystwa byłych Wojaków, Zjednoczenia Zawodowego Polskiego. Ze względu na problemy zdrowotne wyjeżdżał w latach 1925, 1928, 1931 i 1936 do sanatorium w Bawarii.
Aresztowany przez Niemców 1 IX 1939, został osadzony w obozie Stutthof (więzień nr 5808). 11 I 1940 był świadkiem zabierania na egzekucję znajomych kolejarzy Bernarda Tetzlaffa, Antoniego Maciejewskiego, Stanisława Langiewicza oraz adwokata Bonifacego Łangowskiego; karteczkę z zapisanymi nazwiskami ukrył w swojej protezie. Zwolniony z obozu 11 VI 1940, od 26 VI 1940 do 17 III 1945 pracował jako introligator w firmie Kafemann w Gdańsku. W lipcu 1942 wpisany na Niemiecką Listę Narodowościową (grupa III), po wojnie otrzymał obywatelstwo polskie. 17 IV 1945 wstąpił ponownie do służby w PKP i do 1 II 1957 pracował na stanowisku biletowego i bagażowego na dworcu Gdańsk Wrzeszcz.
6 VI 1924 zawarł w Gdańsku-Wrzeszczu związek małżeński z Anielą z domu Szczepańską (28 III 1901 Skarszewy – 10 VIII 1989), córką Józefa Walentego Szczepańskiego i Anny z domu Pischnik vel Pysznik. Wychowywał osieroconą bratanicę żony Jadwigę Małgorzatę Szczepańską, później po mężu Schadach (6 VIII 1924 Gdańsk-Wrzeszcz – 31 V 2022 Niemcy). Mieszkał na Marineweg 20 (ul. Klonowicza), następnie na Rodenackerstrasse 13 (ul. Niemcewicza), po wojnie tamże. W 1960 wyjechał wraz z rodziną na stałe do Niemiec Zachodnich, pierwotnie do Mönchengladbach, następnie do Vinkrath w Nadrenii Północnej - Westfalii.
Bibliografia:
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Gdańsk, 644/27291 (akta paszportowe Leonarda Rackiego).
Gdańsk 1939. Wspomnienia Polaków-Gdańszczan, wybór i opracowanie Brunon Zwarra, Gdańsk 1984.
Kledzik Witold, Biografie Polaków – pracowników kolejowych (nie wszystkich) zatrudnionych do 31.8.1939 w służbie na PKP na terenie byłego Wolnego Miasta Gdańska, PAN Biblioteka Gdańska, Ms. 5152/2.
