REMUS GEORG ERNST, kupiec, armator
| < Poprzednie | Następne > |
GEORG ERNST (Gottfried) REMUS (28 VIII 1650 Gdańsk – 1716), kupiec, armator. Syn Georga (tam więcej informacji o rodzicach i rodzeństwie) i Susanny. 10 III 1676 wystarał się o potwierdzenie kupieckiego obywatelstwa Gdańska jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli). Był prowizorem kościoła św. Piotra i Pawła.
Od połowy lat 80. XVII wieku włączył się aktywnie w handel morski. Rozpoczynał dość ostrożnie, eksploatując w latach 1686–1690 z Heinrichem Gisiusem (później swoim najczęstszym wspólnikiem) jednostkę 50-łasztową. Szybko zaczął inwestować w spółki dysponujące większymi jednostkami, m.in. w latach 1691–1697 w spółce z Johannem Gronauem, Johnem von Beuningenem i Johannem von Hoeckiem eksploatował statek 160-łasztowy, w 1694–1698 w spółce z Heinrichem Gisiusem, Christophem Schultzem i Johannem von Hoeckiem statek 260-łasztowy, w 1694–1697 w dużej spółce z Barthelem Veddersem, Nathanaelem Hollwelem, Heinrichem Gisiusem, Chritophem Schultzem, Sibillą Margarethą Krefting, Johnem Belckenem, Lorentzem Woltersem, Casprem Bettingerem, Jacobem Messerem, Alexandrem Paipe, Johnem Heinrichem von Hilde, Samuelem Ramseyem, Wilhelmem Heinrichem Uphagenem statek 300-łasztowy.
Miał udziały w takich statkach jak „St. Georg” (1691 w spółce z Christophem Schultzem, Johnem Gronauem, Johannem von Hoeckiem), od tego samego roku w 80-łasztowym statku „Jungfrau Philippina Elisabeth”, który eksploatował wraz z Heinrichem Gisiusem, Christophem Schultzem, Lorentzem Woltersem, Gottfriedem Beckiem, Johnem Gronauem (utracony w 1694), „Jungfrau Anna Maria” (1693, w spółce z Heinrichem Gisiusem, Christophem Schultzem, Lorentzem Woltersem, Johnem Gronauem, statek zatonął 24 XI 1693 w Kattegacie po najechaniu na mieliznę, straty oszacowano na 46 000 florenów), „Der Camehl” (1695–1697, w spółce z Friedrichem Hagdornem, Peterem Forbsem, Crafftem Stahlem, Arendtem Buckhackiem, Danielem Davissonem, Antonem Koomenem i Thomasem Gellentinem i innych. Spółki nabywały i zlecały budowę nowych statków, np. w 1695 wraz z Lorentzem Woltersem i Casprem Wichmanem zlecił cieśli Bartelowi Damnitzowi budowę 76-łasztowego statku „Der Lachs von Danzig” (utracony w 1697). Do 1700 posiadał udziały w najmniej 12 spółkach armatorskich, w wypadku czterech statków był głównym armatorem/właścicielem (m.in. 145-łasztowego „Der König von Pohlen”, w spółce z Johannem Gronauem, Eliasem von Eyckiem, Johannem Abrahamem von Beuningenem, Johannem von Hoeckiem, Johannem von Eycke, utraconego w 1695).
Na statkach woził na zachód Europy, głównie do Amsterdamu, ale także do dalszych portów (m.in. do Lizbony) żyto, pszenicę, drewno (klepki, dyle, pipówki, drewniane misy), m.in. w 1689 na statku „Der Pelican”, w spółce z Thomasem Gellentinem i Christophem Schultzem. Sprowadzał zaś do Gdańska sól, wino, ocet, owoce południowe (np. w 1697 z angielskiego St. Ives na statku „Der Camehl” w spółce z Friedrichem Hagdornem i siedmioma dalszymi współudziałowcami). By minimalizować straty, korzystał z ubezpieczeń zarówno casco (jednostek) jak i cargo (towaru). Po ojcu był właścicielem dóbr w Dolinie Powagi, w 1699 odkupił od matki dwór i gospodę w Gdańskiej Głowie.
Żonaty z poślubioną 9 I 1678 w kościele Najświętszej Marii Panny (NMP) Florentiną (17 VIII 1660 Gdańsk – pochowana 2 IV 1717 w kościele św. Elżbiety), córką Ernsta Nixdorfa (1627–1678), która również zajmowała się działalnością armatorską. M.in. w 1708, wraz z synem Samuelem, była członkinią spółki (obok Nathanaela Hollwela, Lorentza Woltersa i Benedickta Schmidta), która zamówiła u gdańskiego cieśli Wilhelma Rohloffa 60-łasztowy statek „Der rothe Apfel von Dantzig”, w 1712 (w spółce z synami oraz Niclasem Kitzkatzem, Abrahamem Muhlem, Isaakiem Breynem
(bratankiem Jacoba Breyna) i Abrahamem Pickrellem) zamówiła u cieśli Bartela Damnitza 55-łasztowy statek „Die Fortuna”, i jeszcze w tym samym roku, wyłącznie z synami Samuelem i Ernstem, u cieśli Friedricha Kalfa duży, 290-łasztowy statek, nazwany na jej cześć „Frau Florentina von Dantzig”.
Ojciec chrzczonych w kościele św. Elżbiety: 1/ Catherine Elisabeth (ur. 1 VIII 1679), zamężnej za Johanna Heinricha von Hildena (ur. 1670); 2/ Samuela (23 I 1680/1681 – pochowany 26 IV 1731 w kościele św. Elżbiety), od 4 XI 1704 posiadającego potwierdzone kupieckie obywatelstwo Gdańska (jako tzw. Bürger-Kind), w 1724 starszego cechu szyprów bordynków, od 1709 męża Anny Concordii Brayne (chrzest 3 IV 1681 w kościele św. Piotra i Pawła), matki jego ośmiorga dzieci; 3/ Susanny (ur. 12 VIII 1683); 4/ Georga, lekarza; 5/ Ernsta (15 XI 1689 – pochowany 13 VII 1716 w kościele NMP w grobie rodzinnym nr 228, w wieku 26 lat, kawalera); 6/ Florentiny Concordii (ur. 24 X 1691), po raz pierwszy zamężnej za poślubionego 9 I 1716 w kościele św. Piotra i Pawła, Alexa II Davissona (chrzest 27 I 1682 tamże – 1725 Gdańsk), od 1713 pastora kościoła angielskiego w Gdańsku; powtórnie od 13 V 1727 żony Isaaka Kitzkatza (Ritzkatz; ur. około 1700); 7/ Nathanaela (ur. 25 X 1694), męża Sary Hansdorf; 8/ Anny Concordii (ur. 15 X 1696); 9/ Louisy Constantii (ur. 29 II 1700), przed 1724 żony Ernsta Krugera (ur. przed 1700), matki jego dwóch córek.
Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. 6, s. 398, 486.
Groth Andrzej, Rozwój floty i żeglugi gdańskiej w latach 1660–1700, Gdańsk 1974, passim.
Trzoska Jerzy, Z dziejów budownictwa okrętowego w Gdańsku – wykaz statków zbudowanych w pierwszej połowie XVIII w., „Nautologia”, t. 20, 1985, nr 1, tabela.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 1, 28, 96, 129, 337, 388, 479; 2, 88, 465.
