DAMME CARL FRIEDRICH, pierwszy fotograf w Gdańsku
| < Poprzednie | Następne > |
CARL FRIEDRICH DAMME (22 XI 1791 Magdeburg – 3 II 1870 Gdańsk), jubiler, fotograf. Syn księgowego pracującego w magdeburskim banku Królewskim. Po śmierci ojca wysłany został przez matkę na naukę do złotnika. W 1810 prowadził zakład złotniczy w Königsberg in Neumark (Chojna), w 1818 we Frankfurcie nad Odrą, w 1820 w Królewcu, w 1826 w Berlinie. Do Gdańska przybył 15 IX 1840 i zakupił zakład jubilerski (wyroby ze złota i srebra) przy Große Wollwebergasse 1996 (ul. Tkacka 14), należący wcześniej do G. F. Meyera. Był wynalazcą prasy do produkcji łyżek i widelców (wynalazek opatentował 8 V 1842 na pięć lat, patent obowiązywał w całej monarchii). W 1843 otworzył także własne stoisko w Domu Kuracyjnym w Sopocie. Jesienią 1944 podupadł poważnie na zdrowiu, wyprzedał majątek i w styczniu 1845 wyjechał na półtora roku na leczenie do Niedergorbitz koło Drezna.
Do Gdańska powrócił w 1846, całkowicie zmieniając zawód. Założył w nabytym domu przy Poggenpfuhl 197 (ul. Żabi Kruk 19) zakład dagerotypów (poprzedników późniejszej fotografii), dla uzyskania lepszego światła wybudował w ogrodzie szklany pawilon. Z jego zakładu pochodzą najstarsze, wykonane po 1850 znane obecnie zdjęcia Gdańska (np. najstarsza fotografia Długiego Targu z 1854). Dokumentował też fotograficznie budowę mostów nad Wisła w Tczewie, jako pierwszy sfotografował je też ukończone w 1857 (na kilka dni przed ich otwarciem). Zakład zlikwidował 1 X 1863, kiedy upowszechniło się wykonywanie kopii zdjęć na papierze światłoczułym. Jego atelier przy Poggenpfuhl przejęła berlińska firma „Gebrüder Radtke” („Bracia Radtke”): braci Carla (ur. 27 IV 1828 Grudziądz) i Eduarda (portrety, litografie, reprodukcje, obrazy olejne). Bracia prowadzili zakład do 1871, ich następcy do chwili ostatecznej jego likwidacji w 1880.
Po zamknięciu zakładu zamieszkał w sąsiednim domu przy Poggenpfuhl 196 (ul. Żabi Kruk 17/18), gdzie zmarł. Od 1818 był żonaty z Johanną Wilhelminą Mischke, po raz drugi od 1837 z Caroliną Amalią Späth (23 IX 1800 Królewiec – 26 IX 1882 Gdańsk). Z pierwszego małżeństwa miał córkę Clarę (ur. 1822) i syna Richarda Theodora kupca i bankowca. Dwoje niemowląt zmarło w Królewcu w latach 1820–1823.
Bibliografia:
Dunajski Witold, Fotografia w Gdańsku 1839–1862, Gdańsk 2013.
Dunajski Witold, Fotografia w Gdańsku 1863–1867, Gdańsk 2016.
Dunajski Witold, Fotografia w Gdańsku 1868–1877, Gdańsk 2021.
